Głos Kasandry. Prognostyczne wizje wojny ("Przyszła wojna" Władysława Sikorskiego i "Dwa końce świata" Antoniego Słonimskiego)
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article formulates predictions as a rational variant of prophetism in the literature and journalism of the interwar period. The motif of the unheard Cassandra is a metaphor for the impossibility of warnings and predictions of impending war to intervene in the course of history to avert future catastrophe. This motif was derived from the essays of Czeslaw Milosz and Jerzy Stempowski and applied to the understanding of prognostication in the 1930s. The projected visions of the war in the historical‑political books of Bocheński, Studnicki, Cat Mackiewicz were discussed. A parallel reading of The Future War by Sikorski and The Two Ends of the World by Słonimski was made in the context of his anti‑fascist and anti‑totalitarian journalism.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Bodin P.-A., The Cassandra Motif in Szymborska and Miłosz, „Poljarnyj Vestnik. Norwegian Journal of Slavic Studies” 2018, vol. 21, s. 1–14.
Bocheński, A. Między Niemcami a Rosją, Warszawa 1994.
Cat‑Mackiewicz S., Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939, Kraków 2012.
Davies N., Europa walczy 1939–1945. Nie takie proste zwycięstwo, przeł. E. Tabakowska, Kraków 2008.
Dudziński, B., Nowe książki, „Robotnik” 1937, nr 106 (12 kwietnia), s. 2.
Habowski, M. Realista nierealistyczny: rzecz o Adolfie Bocheńskim, „Racja Stanu. Studia i materiały” 2011, nr 2(10), s. 161–174.
Hostowiec P., Esej dla Kasandry, „Kultura” 1950, nr 6(32), s. 6.
Kanfler, M. (M.K.), Powieść Antoniego Słonimskiego, „Nowy Dziennik” 1937, nr 270 (2 października), s. 8.
Marianowicz A., Posłowie, [w:] A. Słonimski, Dwa końce świata, Warszawa 1991, s. 123–126.
Miłosz C., Śmierć Kasandrze, „Odrodzenie” 1945, nr 21, s. 7.
Mosur‑Darowski P., Polska na drodze do wojny. Ludzie, którzy przewidzieli katastrofę 1939 roku, 31.08.2019, Onet.pl, https://wiadomosci.onet.pl/kraj/polska-1939-ludzie‑ktorzy‑przewidzieli‑przebieg‑ii‑wojny‑swiatowej/fmzfetv [dostęp: 12.05.2023].
Rezmer W., Generał Władysław Sikorski – pisarz i publicysta wojskowy, „Biuletyn Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej” 2013, nr 63, s. 3–39.
Sikorski W., Przyszła wojna, jej możliwości i charakter oraz związane z nim zagadnienia obrony kraju, Warszawa 1984.
Słonimski A., Dwa końce świata, Warszawa 1991.
Słonimski A., Kroniki tygodniowe 1932–1935, Warszawa 2001.
Słonimski A., Moja podróż do Rosji, cz. 8: Militaryzm, czyli noc ostatnia, „Wiadomości Literackie” 1932, nr 35, s. 1.
Stempowski J., Listy Jerzego Stempowskiego do Janiny i Wacława Kościałkowskich, „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty” 2000, nr 3, s. 132.
Studnicki W., Wobec nadchodzącej wojny, wstęp i oprac. J. Sadkewicz, Kraków 2018.
Todorov V., Svetovniyat check. Kniga za Karel Čapek, Sofiya 1990.
Wilkoń T., Katastrofizm poezji polskiej w latach 1930–1939. Szkice literackie, Katowice 2016.
Wyka M., Głosy różnych pokoleń, Kraków 1989.
Zdziechowski M., W obliczu końca, Wilno 1938.
Zipold‑Materkowa G., Hitler i faszyzm na łamach „Wiadomości Literackich”, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1984, nr 2, s. 337–347.